Wat is spyware? Gids voor een betrouwbare verdediging

Bijgewerkt: 6 februari 2024
Katarina Glamoslija Katarina Glamoslija
Bijgewerkt: 6 februari 2024

Spyware is ongewenste software die zijn weg naar jouw computer vindt, vaak zonder dat je het zelfs maar door hebt, om jouw persoonlijke informatie te volgen, te beheren en te pakken te krijgen.

Deze infecties kunnen in je besturingssysteem worden geïntegreerd om toetsaanslagen te bewaken, je instellingen te veranderen en de prestaties van je apparaat te verminderen, om gevoelige gegevens zoals jouw inloggegevens, e-mail- en browsegeschiedenis en creditcardgegevens te pakken te krijgen.

Studies tonen aan dat bijna 90% van de Amerikaanse thuiscomputers ooit een spyware-infectie heeft opgelopen. In de meeste gevallen zal dit weinig meer zijn dan een doorlopende ergernis. Maar in andere gevallen kunnen de gevolgen van een spyware-infecties rampzalig zijn, en zware financiële lasten en voortdurende stress veroorzaken.

Dus hoe kun je spyware identificeren, voorkomen en je er tegen beschermen? Lees verder om daar achter te komen…

Jouw Snelgids voor Spyware

  1. Wat is spyware? Legaal versus illegaal
  2. Het herkennen van een infectie
  3. Hoe raak je besmet met spyware?
  4. Hoe kun je spyware voorkomen
  5. Hoe kun je spyware verwijderen
  6. Het beste antivirusprogramma om je tegen spyware te beschermen

Wat is spyware?

Spyware is een type computerinfectie waarmee hackers toegang krijgen tot jouw persoonlijke gegevens. Het kan PC’s, Macs, iOS- en Android-apparaten aanvallen. Software van deze soort heeft veel toepassingen, waarvan sommige legaal zijn, zoals:

  • Bedrijfscomputers in de gaten houden om ervoor te zorgen dat niemand gevoelige informatie verspreidt
  • Door gebruiker goedgekeurde tracking voor gerichte advertenties
  • Software voor ouderlijk toezicht om de online activiteit van kinderen te volgen
  • Website-cookies om je surfervaring aan te passen

Helaas valt ten minste 40% van de spyware in een kwaadaardiger categorie. Het wordt regelmatig door criminelen gebruikt om persoonlijke informatie van hun slachtoffers te stelen voor financieel gewin. Veel voorkomende spyware-activiteiten omvatten:

  • Je bankgegevens te pakken krijgen om rechtstreeks toegang te krijgen tot jouw geld
  • Persoonlijke gegevens onderscheppen, zoals contacten, wachtwoorden en webactiviteiten
  • Het verzamelen van voldoende persoonlijke gegevens om jouw identiteit te stelen
  • Jouw surfgedrag vastleggen om je gepersonaliseerde advertenties te sturen

Van spyware is zelfs bekend dat het instant messages en Skype-gesprekken opneemt, je webcam kaapt, keyloggers installeert en foto’s en video’s maakt.

Het herkennen van een infectie

Spyware kan een bijzonder lastige infectie zijn om te herkennen, omdat het je beveiligingsinstellingen kan wijzigen om detectie te voorkomen. Let op een van de volgende rode vlaggen die een infectie kunnen aangeven:

  • Pop-upadvertenties verschijnen plotseling over de hele computer
  • Aanzienlijk lagere snelheid van het apparaat
  • Je computer begint te bevriezen of crasht vaker dan normaal
  • Er is een drastische toename van het CPU-gebruik
  • Je standaard browserpagina wordt gewijzigd en omgeleid naar een andere site
  • Je antivirus- of beveiligingssoftware begint te haperen
  • Een toename van automatische doorverwijzingen wanneer je online bent

Hoewel elk van deze factoren afzonderlijk misschien niet al te serieus hoeft te zijn, is het ontstaan van meerdere ervan een zeker teken van een probleem.

Hoe raak je besmet met spyware?

Spyware kan via vele kanalen op je computer terecht komen. De meest voorkomende bron is spyware die meelift – dus wanneer een programma zichzelf stiekem installeert naast een ander (vaak meer vertrouwd) programma dat je hebt gekozen om te downloaden.

We zijn allemaal schuldig aan het downloaden van gratis games of apps om online dingen voor ons te doen. Maar als die niet goed gecontroleerd en beoordeeld worden, kan dit een infectie veroorzaken.

Andere manieren om spyware op te lopen zijn onder andere:

  • Klikken op geïnfecteerde advertenties of pop-ups
  • Geïnfecteerde websites of domeinen bezoeken
  • Software uit onbetrouwbare bron downloaden
  • E-mailbijlagen van onbekende afzenders openen
  • Media downloaden van torrentplatforms

Hoe kun je spyware voorkomen

Omdat de aard van malware zich voortdurend verder ontwikkelt, is er geen onfeilbare tactiek om je voor onbepaalde tijd veilig te houden. De beste verdediging tegen spyware is uiteraard om het helemaal niet te downloaden. Je zult dus veel van je persoonlijke gewoonten moeten veranderen en extra waakzaam zijn over waar je online op klikt.

Volg deze regels om de kans op een spyware-aanval te verkleinen:

Gebruik een antivirusbeveiligingspakket met een antispyware-tool

Als je een goed antivirusprogramma gebruikt, ben je al een stap verder. Een fatsoenlijke beveiligingssuite met een speciale antispyware-tool zal spyware stoppen voordat deze zich op je computer installeert.

Kies een antivirusprogramma dat realtime bewaking, specifieke detectie en verwijderingsopties voor spyware biedt, en dat ervoor zorgt dat het regelmatig wordt bijgewerkt om de nieuwste spyware-bedreigingen te bestrijden.

Hoewel het beter is om spyware voor te blijven en een ramp te voorkomen, kan er soms een infectie optreden. Geen paniek – het kan gemakkelijk worden opgelost als je snel handelt; dit is waar een antivirusprogramma van pas komt! Bekijk onze keuze aan beste antivirusprogramma’s op de markt.

Klik nooit op ongevraagde advertenties

Een enorm percentage van de online advertenties bevat spyware. Vermijd om erop te klikken om het risico op infectie te verminderen. Als je iets ziet dat je wilt kopen, zoek dan in plaats daarvan naar het artikel/merk en koop het rechtstreeks op de officiële of een betrouwbare website.

Lees reviews voordat je software downloadt

Onderzoek alle apps waar je in geïnteresseerd bent zorgvuldig door voordat je ze downloadt en download deze waar mogelijk alleen van de officiële website. De meeste vertrouwde producten worden geleverd met reviews, dus controleer deze eerst om er zeker van te zijn dat je met een betrouwbaar product te maken hebt.

Pas de beveiligingsinstellingen van je browser aan

Browsers bevatten een reeks beveiligingsinstellingen waarmee je kunt aangeven hoe jouw gegevens mogen worden gebruikt. Je kunt ervoor kiezen om cookies volledig te weigeren, ze voor specifieke sites te autoriseren of rechten in te stellen om alleen bepaalde informatie te delen. Houd je beveiligingsinstellingen regelmatig bij, zodat je op de hoogte bent van eventuele wijzigingen.

Maak gebruik van smart browsen

Open nooit een e-mailbijlage of een bericht van iemand die je niet kent; als je een verdachte link van een vriend ziet, controleer dan of deze afkomstig is van die vriend voordat je erop klikt. Elke pop-up die beweert dat je $1.000.000 of een iPad hebt gewonnen, moet je nooit vertrouwen.

Vermijd dat je per ongeluk op pop-ups klikt bij het afsluiten

Veel geïnfecteerde advertenties maken het opzettelijk moeilijk om ze af te sluiten. Ze kunnen in hun ontwerp een valse “X” gebruiken, waardoor je misleid wordt erop te klikken in plaats van af te sluiten.

Wees waakzaam bij het afsluiten van pop-ups om te voorkomen dat je de koppeling per ongeluk opent. Druk in plaats daarvan op Alt + F4 of selecteer de juiste “X” in de hoek van de pop-upmelding om het venster te sluiten.

Gebruik een firewall

Firewalls filteren het netwerk en zijn een goede verdediging voor het blokkeren van riskante websites, waardoor het voor spyware moeilijker wordt om op jouw computer terecht te komen. Bekijk deze antivirusprogramma’s die worden geleverd met firewallbescherming.

Onderricht je gezinsleden over de risico’s

Als je jonge kinderen hebt, is het essentieel dat zij de risico’s van spyware begrijpen. Bij een enquête zat op 69% van de computers in huizen met kinderen onder de 18 jaar spyware. Jongeren zijn doorgaans minder risicobewust, dus leer hoe je onbetrouwbare links kunt herkennen.

Hoe kun je spyware verwijderen

Als je vermoedt dat je bent geïnfecteerd door spyware, is de eerste stap om je internetverbinding te verbreken. De infectie werkt door jouw gegevens via het internet te versturen, dus dit stopt dat proces onmiddellijk. Zodra je dat hebt gedaan, heb je twee opties:

Verwijderen met behulp van software

  • Gebruik een antivirusprogramma van topkwaliteit om een volledige systeemscan uit te voeren
  • Als je al weet waar de infectie zich bevindt, kun je kiezen voor een aangepaste scan om een specifiek gebied te laten controleren
  • Zodra je het probleem hebt vastgesteld, gebruik je een anti-spyware-tool om de malware automatisch in quarantaine te plaatsen en te verwijderen

Handmatig verwijderen

Als je de oorzaak van het probleem weet, kun je die handmatig verwijderen. Open het applicatiemenu om alle actieve programma’s te bekijken. Identificeer de app die het probleem veroorzaakt, klik er met de rechtermuisknop op en kies ervoor om het programma te “deïnstalleren” en te “verwijderen”.

Houd er rekening mee dat handmatig verwijderen gepaard gaat met de bijbehorende risico’s. Als je een verkeerd programma kiest, zoals een besturingssysteem, kun je jouw computer onbruikbaar maken. Selecteer altijd de optie om systeemprogramma’s te verbergen en een online zoekopdracht uit te voeren naar de naam voordat je iets volledig verwijdert.

De beste antivirus die je tegen spyware beschermt

De beste antivirus die je tegen spyware beschermt

Een antivirusprogramma is een geweldige manier om te voorkomen dat spyware jouw computer overneemt en jouw gegevens steelt. Hoewel zelfs een gratis beveiligingsoplossing beter is dan niets, is het toch het beste om er een te kiezen die realtime bewaking, specifieke detectie en verwijdering van spyware biedt, zodat je zeker weet dat je 100% beschermd bent.

Ben je op zoek naar een goede antivirusoplossing om je te beschermen tegen spyware, adware en andere malware? Onze experts hebben 47 van de antivirusprogramma’s die op de markt beschikbaar zijn getest. Bekijk onze top 10 aanbevelingen.

Spyware voorkomen en je gegevens beschermen

Zoals we hierboven hebben vermeld, is de allerbeste bescherming tegen spyware om er voor te zorgen dat deze niet op jouw apparaat terechtkomt. Maar vrij vaak is het al te laat voor preventie en moet je je in plaats daarvan concentreren op het verwijderen van de bedreiging van jouw computer, hetzij handmatig of met behulp van software.

Hoe dan ook, nu je je bewust bent van de bedreigingen van spyware, is de oplossing hetzelfde: volg deze stappen om een infectie in de toekomst te voorkomen en verwijder deze, indien je geïnfecteerd bent, snel en efficiënt met een goede beveiligingsoplossing.

Over de auteur
Katarina Glamoslija
Katarina Glamoslija
Hoofd Content Manager
Bijgewerkt: 6 februari 2024

Over de auteur

Katarina Glamoslija is Hoofd Content Manager bij SafetyDetectives. Ze heeft bijna tien jaar ervaring met het onderzoeken, testen en beoordelen van producten omtrent cybersecurity en het onderzoeken van beste aanpak op het gebied van online veiligheid en gegevensbescherming. Voordat ze het team van SafetyDetectives kwam versterken, was ze Content Manager en Hoofdredacteur van verschillende beoordelingswebsites, waaronder een site over antivirussen en een over VPN's. Ze werkte ook als freelance schrijver en redacteur voor technische, medische en zakelijke publicaties. Wanneer ze niet als "Safety Detective" aan het werk is, reist ze (en schrijft ze erover op haar kleine reisblog), speelt ze met haar katten en kijkt ze naar hartenlust misdaaddrama's.